HPV nedir? Aşı olalım mı?

HPV (İnsan papilloma virüsü), genellikle ciltte ve mukoza zarında (VAJİNA, VULVA, RAHİM AĞZI, ANÜS, ağız içi, penis ucu) siğillere ve siğil oluşturmadan kanser öncüsü lezyonlara neden olabilen bulaşıcı ve çoğunlukla cinsel temas ve yakın deri yada mukozal temas ile bulaşan viral bir enfeksiyondur.

HPV virüsleri 200 den fazla tip çeşidi içerir.

HPV tiplerini klinik olarak üç kategoriye ayrılır

1. Grup düşük riskli olanlar (tip 6, 11 gibi)
2. Grup orta riskli (tip 53, 66 gibi)
3. Grup yüksek riskli (tip 16, 18 gibi) olanlar.

Risk analizi HPV virüs tipinin yaptığı kanser öncüsü lezyonlar ve bu lezyonların kanser dokusuna dönüşme potansiyeline göre sınıflandırılır.

HPV demek asla kanser dokusu oluşacak anlamı taşımaz. HPV, uzun sürede yeterli tedavi edilmez ve erken tanı konulmaz ise kanser hücrelerinin oluşumunu tetikleyebilir.

Yüksek risk tiplerinde kanser tetiklenmesi daha sık rastlanır. Kanser riski kişinin immun sisteminin durumuna bağlı değişir. Immun sistem güçlü olursa risk azalır. Ancak çok sayıda yüksek riskli virüs çeşidi bulaşınca yani virüs çeşitliliği riski arttırır. Virüs yükü yani geçen virüs miktarı ve kaç çeşit virüs geçişi olduğu önemlidir.

HPV enfeksiyonundan ve özellikle yüksek risk taşıyan ve sık rastlanan tipleri için aşı mevcuttur.
Aşı HPV bulaşı sırasında antikor cevabı oluşturarak virüsün kadın ve erkek genital sistemi ve diğer vücut bölgelerine yerleşmesini engeller.

Aşı sayesinde virüsün siğiller şeklinde lezyon oluşturması azalacaktır. Aşının en önemli faydası, virüsün kadın genital sisteminde en çok yerleştiği yer olan ve en çok kanser dokusunu uyardığı alan olarak bilinen RAHİM AĞZI bölgesindeki, TRANSFORMASYON ZON dediğimiz alana yerleşmesini zorlaştırmasıdır.

Aşı ile ilgili tartışmalar kadınlarda tamamen TRANSFORMASYON ZON dediğimiz RAHİM AĞZINDAKİ özel alanın olgunlaşması ile ilgili çıkmaktadır.

Ergenlik dönemin ilk 5 yıllık süresinde transformasyon zon en zayıf yapıya sahiptir ve yeterli hücresel dönüşüm oluşmaz. Bu sebeple 18 yaşından önce HPV enfeksiyonu geçirmek rahim ağzı denilen alanda daha zarar vericidir. Bu sebeple bu dönemde aşı daha koruyucu olacaktır diye düşünen bilim insanları olduğu gibi, kadınlarda rahim ağzında transformasyon zonun olgunluğu ortalama 18 yaşından önce zayıf olduğu için, bazı bilim insanları da 18 yaş öncesi aşı olmak, olgun olmamış transformasyon zon için risk taşır mı sorusunu sormaktadır.

Kadınlarda transformasyon zon olgunlaşması yetersiz olan dönemde yani ergenlikle birlikte ilk 5 yıllık dönemde aşı konusunda tartışmalar olsa da, bu yaş grubunun korunmadan yani PREZERVATİF kullanmadan birliktelik yaşaması, hatta sürtünme yada boşalmak tarzında erkek akıntısı ile temas etmesi durumunda oluşacak HPV bulaş riski ve oluşturacağı zarar çok daha fazla olabileceğinden bu dönemde yani 18 yaş altı cinsel temastan kendisini yeterince koruyamayacağı düşünülen bir durum varsa aşı olmak daha faydalı kabul edilir.

HPV enfeksiyonları, siğiller, siğil olmadan yara benzeri görüntü, kaşıntı, yanma gibi genel şikayetler yapabileceği gibi, bazen hiç bir şikayet olmayan , ancak mikroskop altında gözüken hücresel değişiklik yapabilir. Bu sebeple tüm cinsel temas geçirmiş kadınların mutlaka 2 yıl ara ile SMEAR dediğimiz rahim ağzı sürüntü örneği aldırması ve her 5 yıl ara ile HPV DNA testi yaptırması önerilir.

HPV’nin tetiklediği kadın hastalıkları

1.Rahim ağzı (Serviks) yaraları ve kanseri
2.Vulva yaraları, siğiller, kanseri
3.Vajinal akıntılar, lezyonlar ve kanseri
4.Anal bölgede siğiller ve Anorektal kanser.
5.Ağız içi yaralar ve Orofarenks kanseri

HPV virüsleri kadın kanserlerinden özellikle RAHİM AĞZI kanser öncüsü oluşumunu uyarabildiği için taramalar dediğimiz tanı testleri, smear ve HPV DNA testi kadınlar için önemlidir.

HPV’nin erkeklerde tetiklediği hastalıklar

1. Penis bölgesinde siğiller, akıntı ve renk değişikliği, ağrı, yaralar. Penis kanseri. 2. Prostat enfeksiyonları, mesane ve uretra enfeksiyonları, idrar yapmada zorlanma ve yanma. Prostat ve mesane kanserleri ile sekonder bağlantı düşünülmektedir.
2. Anüs bölgesinde, siğiller, kaşıntı, büyümüş lenf bezleri. Anorektal kanser.
3. Ağız ve boğaz iç kısımda yaralar. Orofarenks kanserleri.

HPV, erkekler içinde bazı kanser tiplerine neden olabileceğini unutmayalım ve özellikle anal ve oral cinsel temaslar artmakta ve bu durum başta ağız ve gırtlak kanseri, anal ve rektum kanserleri için uyarıcı olacağını bilmek çok önemlidir ve erkeklerin aşılanması önerilir.

Kadınlar ve erkekler için bir çok tedavi yöntemi vardır. Öncelikle korunmak ve bulaş olmasını engellemek önemlidir. Bunun için, tek eşlilik, anal ve oral cinsel temas yapmamak, cinsel temas sırasında PREZERVATİF kullanmak önem arz eder.

Bulaş yolu olarak cinsel temas yolları olarak bilinmekte olsa da , kötü hijyen koşulları ile nadiren bulaş olabileceğinden kadın ve erkeklerin özellikle lazer epilasyon, jilet, ağda malzemeleri gibi uygulamalarda steril ve tek kullanım malzemelerin olması konusunda dikkatli olmaları önerilir.

HPV tanısı ve hangi tip olduğu erken tespit edilmesi önemlidir. Bunun için yıllık yada iki yıllık smear taramaları ve 5 yıl ara ile yapılan HPV DNA testi tanı koydurur. Siğilleri olan kadın ve erkeklerde mutlaka önce hangi tip olduğu biyopsi alınarak tespit edilmeli ve ondan sonra tedavi planlanmalıdır.

Gözle görülen siğiller, bazı solusyonlar (TCA, BCA, Podofilin vb) hekim tarafından uygulanarak kurutulur. Daha küçük ve yüzeysel siğiller bitkisel kökenli ürünler ile tedavi edilebilir. Büyük ve yaygın olan siğiller ise cerrahi olarak çıkarılır. Ayrıca lezyonlar ve siğiller elektrokoter veya lazer cihazları ile yakılarak, kriyo aleti ile dondurularak tedavi edilebilir. Tekrar döküntülerin oluşması, solüsyon ve kremler kullanılarak ve immunoterapiler ile çoğunlukla engellenebilir.

Rahim ağzı HPV tanısı sonrası, rahim ağzı yara tedavileri, öncelikle KOLPOSKOPİ ile biyopsi alınıp sonrasında lezyonun risk değerine ve DOĞURGANLIK isteğine göre yüzeysel LEEP, derin LEEP, Konizasyon gibi cerrahi yöntemler uygulanır.

Gebelik öncesi dönemde siğil tedavisi yapılmış kadınlar gebelik öncesinde smear testleri ve servikal HPV DNA testini yaptırmaları önerilir. Böylece doğru zamanda gebelik planlamaları sağlanır. Gebelik ancak tam bir tedavi ve virüs baskılanınca önerilir.

Gebelik döneminde aktif siğil döküntüleri oluşursa, gebeliğe zarar vermeyen bazı yöntemler (kriyo gibi) ile siğil tedavisi yapılır. Gebelik döneminde siğil tedavisi alan anne adaylarına HPV DNA testi yapılarak rahim ağzında viral enfeksiyon durumu incelenir. Bu anne adaylarına normal doğum önerisi yapılmaz ancak gebelik sürecinde virüs tamamen iyileştiği tespit edilirse o zaman normal doğum yaptırılabilir.

Gebelik döneminde aktif bir enfeksiyon varsa bebeğin su kesesi açılması ile birlikte bir süre sonra, ortalama 2 saat ve daha uzun süren su gelişi durumunda, bebeğe geçiş olabileceği, yine doğum kanalından geçerken bebeğin ağız, göz ve solunum yollarına geçebileceği bilimsel olarak bildirilmiştir. DOĞUM sürecinde aktif bir HPV enfeksiyonu tespit edilirse sezaryen doğum tercih edilir.

HPV enfeksiyonlarında, immun sistemi destekleyen tedaviler faydalıdır ve uzun süre immunterapiler virüsün azalmasını sağlamaktadır. HPV bulaşından sonra uzun süre insan vücudunda yaşadığı bilinmektedir. Ancak immun sistem güçlendikçe ve doğru tedaviler ile virüs azaltılıp tamamen etkisiz hale getirilebilir.

Siğiller ve HPV enfeksiyonu tedavisi olan bir viral enfeksiyondur, doğru tanı, tip tayini, koruyucu önlemler, doğru zamanda aşı, uygun tedavi seçeneklerini uygulamak ve kanserlerden koruyucu takip ve tedaviler önemlidir.