Eylemsizlik Dünyanın Sonunu Getirecek, Uyanın

150 Nobel ve Dünya Gıda Ödülü sahibi bilim insanı, gıda üretimini artırmak için “teknolojik ve tarımsal yenilikler” çağrısında bulunurken “eylemsizliğin yıkıcı sonuçlarına” dikkat çekiyor. Çağrıda, “dünyanın en büyük beyinlerinin “acil uyanış çağrısında birleşmesi, umut ve eyleme ilham vermesi gerekliliği” üzerinde duruluyor.

Geleceği Seçkinler Yönetecek
Otoriter rejimler, işbirlikçileri ve ülke kaynaklarına sahip seçkinler 21. yüzyılın yeni yönetim anlayışından doyasıya nemalanıyor. Şirket devletlerin yoksul halka sus payı, “mağaralara kurulu yapay özgürlük, zenginlere sınırsız haz alternatifleri.” Bilim insanlarına göre, gıda alanında hızlı devrimsel inovasyonlar yapılmalı, yoksa uygarlık çökecek.

Tarım ve gıda gümrük vergilerinin etkisine karşı en savunmasız sektörlerden biri. 2023’de ABD taze meyvelerinin yüzde 50’sini, taze sebzelerin yüzde 69’unu Meksika’dan ithal etti. Diğer sektörlerde malzemeler malzeme stoklarken özellikle taze meyve sebzede bu çok zor. Gıda lobileri ABD’de yetişmeyen ürünlerin tarife dışı bırakılması gerektiğini düşünüyor.

Tarıma Hazerfen
“Aydın geleceğin fikir işçisidir” diyen Cemile Meriç’i anarken tarım yazmak için de “ekonomi, gelecek, arkeoloji, psikoloji, diplomasi, hukuk” gibi çeşitlli dallarda bilgi/ilgi sahibi olmak gerekliliğini hatırlıyorum. Güne odaklanmış zihinlerimiz yarını entelektüel kuraklığa maruz bırakıyor. “Tarım bitti/çiftçi öldü/ata tohumu ekelim” sığ tartışmaları arasında dünya “toprağa mühendislik tohumları ekerken” makus talihimizle dizimizi dövmeye şanlı geçmişimizle hava atmaya devam ediyoruz.

Türklerin Kayıp Aydınlanma Çağı
Şanlı tarihten bir kuple istesek ortaya dökülecek zerre bilgi yok. Oysa, Frederick Starr’ın ve daha pek çok aydının eserlerinde yer verdiği Türklerin 780 ile 1501 yılları arasında yaşadığı “Kayıp Aydınlanma Çağının” filozofları, bilim insanları; matematiği, fezayı, algoritmayı, uzayı tartışıyordu. Hazerfen Uluğ Bey, üniversitenin kapısına” bilim öğrenmek her Müslümana farzdır” derken bugün cehalet yüklü inançlarımız toplumsal çöküşümüzü finanse ediyor.
Velhasıl, yaralarımızı sararken, olası yara ihtimallerine karşı önlem alma zorunluluğunu unutmamak, keyifli bir gelecek için toprağa mühendislik ekmek zorundayız. Gerisi lafügüzaf.