Daha bunlar fragman, insanlık yanıyor söndüren yok

LosAngels yangınlarıyla ilgili “ettiklerini buldurlar” türünden yorumların üzerinden çok geçmeden Bolu Kartalkaya 79 kişiye ölüm getirdi. Televizyon ekranları hakikat gevezelerinin ring alanına dönüştü taraflar mevzuya körükle giderken bertaraflar bilimin/hukuğun tarafında olanlar ilgiye muhtaç. Deprem/sel/yangın öldürmüyor ihmaller/ikiyüzlülükler can alıyor. Yıkıldığımız yerden kalkacağımıza mahalle kavgasına dönüştürüp ders alacağımıza kin biriktiriyoruz.

Yangın/sel/deprem doğa olayı, tedbir insan eliyle yapılır. Gelecekteki doğa olaylarına karşı ne kadar kırılganız, yangın/deprem gibi doğa olaylarına karşı milyonlar harcayıp yaptırdığımız çarşaf çarşaf risk haritaları yapanın yanına kar kalırken sonuç hep aynı. Bina yıkıldı “sesimi duyan var mı” “ulusal kanallarda gece gündüz kurtarma çalışması canlı yayınları” korkmayın ölenleri kurtarıyoruz der gibi. Oysa tedbir zamanı kimse ortalıkta yok. Her zaman olduğu gibi konudan bihaber işi sadece mevcut düzeni “alkışlamak olan şak şakçıların” karşı mahalleyi suçlayan konuşmalarından ibaret. Uzmanlara sorulan sorularda bile tutacak bir dal yok.

The Deluge Romanı Gerçek Oldu, Yanıyoruz

2023 yılında yazar Stephen Markley tarafından ABD’de yayınlanan “The Deluge” kitabını gözlerimin önüne geldi. 2013’ten 2039’a kadar dünyada ve ABD’deki küresel iklim krizi sonucu çıkan felaket/siyasi çürümüşlük ve yıkımları anlatıyor. Süreçte ikiyüzlü insanlık deliriyor, kimi parayı, kimi gücü, kimi düzeni seçip olanı biteni izler hale dönüşen insanlığın hikâyesi anlatılıyor. Yazara göre “bu son yangın değil, yangını yaratan koşullar değişmediği sürece devamı gelecek.”

Aydın Cehaleti Dünyayı Yakıyor

Bilime bakan herkes geleceğin ne denli felaketlerle örülü olduğunu görse de bir takım iş bilmez ve aydın cahilleri konuyu saptırıp bu durumdan da nemalanarak kendi hesaplarını şişiriyor. Sıradan insan türü de onları alkışlayıp bilim diyenlere burun kıvırıyor. Birinci Açlık Savaşı kitabımın yayınlanması üzerinden bir yıl geçmedi, edebiyat dünyası hala “ata tohumculuğu oynayıp, tohum taksa yapmayan tarım yazarlarına sırtını dönüyor.”

İnsanlık İnkâr Fazında

2025 insanlıkta yeni bir faz, gezegenin başına getirdiğimiz her türden felaketi inkar ediyoruz. Yok canım dünyadaki gıdalar herkesi doyurmaya yeter, bu felaket tellallarına inanmayın tavrında. Oysa gezegen bir barut fıçısı kuraklık, felaketler her gün artıyor. Otoriter rejimler güçleniyor, artık oligarklar dünyayı yönetiyor. Tıpkı Ortaçağ’daki gibi. Halk peynir ekmek derdinde olanları reddediyor, hala sosyal medyanın ikiyüzlü aktörlerine duacı.

Entelektüel Kuraklık Kül Ediyor

Yangın çıkıyor, sel geliyor, don yakıyor insanlar eller havaya kimsenin umurunda değil. Bir günlük yası bile layıkıyla yaşayamadık. Yaşananlar iklim felaketinden çok bir “insanlık hezeyanı/insanlık felaketi.” İnsanlık sosyal medya ve televizyon ekranlarını parsellemiş vasatların zihin çöplüğünde uyuşturuluyor. Entelektüel kuraklık iklimden önce toplumun tüm sinir uçlarını insani kaslarını kurutuyor.

İklim Gettolarında Yangın Hiç Bitmiyor

Sistemin biriken tüm kin ve hırsları iklim değişikliği üzerinden dışarı çıkıyor. Yoksullar/yoksunlar/bağımlılar/entelektüel sağırlar/mahkumlar toplumun onlarca farklı paydaşı “kozasını örüp” kendi mutlu güvenli ağına sığınıyor. Çok az erdemliler yandaş bulamayınca kendi yolculuğunda yalnızlaşıyor. Yangınlar Los Angels’ta veya Bolu Kartalkaya’da zenginleri de yaktı diyerek iklim gettolarında yaşayanlar kendini iyi hissetmeye çalışıyor. Oysa kuraklık/iklim felaketi yoksulların kökünü kazıyor bizimkiler sosyal medyadaki özgürlüklerinin tadını çıkarıp gerçeği yok sayıyor.
Sigortacılar kaçıyor demiştim nitekim Kaliforniya’dan çoktan topukladılar, tarım alanlarının riski az değil. Hukuk sistemindeki güvensizlik demokrasiyi içten içe çökertiyor. Demokrasi felaketi iklim felaketiyle birleşiyor, dezenformatik bilgi selleri insan uygarlığını yiyip bitiriyor. Romanlar geçmişte yaşayacaklarımızla ilgiliyken şimdilerde yaşadıklarımızla ilgili.

Ezcümle, bunlar daha iyi günlerimiz yaşadıklarımız fragman. Yapay zeka akıllandıkça, muhakeme yeteneği kazandıkça görün bakın evrenin başına ne haller gelecek, bilgi cehenneminde kimler kimler cayır cayır yanacak bekleyin görün.