Metin Celal: “Şiir Araç Değil, Amaçtır”

Celâl’in Kökleri Bursa Zeyniler Köyüne Uzandı

Sanatseverlerin yoğun ilgi gösterdiği söyleşide, Metin Celâl edebi yolculuğunun inceliklerini paylaşmadan önce, ailesinin köken hikayesini anlattı. Kafkasya’dan göç eden Çerkez ailesinin ilk durağının Bursa’nın Zeyniler köyü olduğunu belirten Celâl, soyadının hikayesini de bu köye bağladı. Ailesi daha sonra Yozgat’a göç etse de, dedesinin Bursa’ya duyduğu özlem nedeniyle “Zeynioğlu” soyadını aldığını aktardı.

“Şiir Araç Değil, Amaçtır”

Metin Celâl, söyleşinin ana temasını şiirin estetik değeri üzerine kurdu. Özellikle 12 Eylül Darbesi öncesi dönemde şiirin siyasi sloganlara indirgendiği döneme dikkat çeken Celâl, kendi sanat anlayışlarının bu duruşa bir karşı çıkış olduğunu belirtti.

Yazar, şiirin temel varoluş amacını şu çarpıcı sözlerle ifade etti:

“Bizim savunduğumuz görüş, ‘Sanat sanat içindir, şiir toplum içindir’ gibi durumlar değil. Öncelikle şiirini yaz; o kadar maharetliysen duvara da yazsınlar, slogan olarak da söylesinler ama öncelikle şiir olsun.”

Celâl, Nâzım Hikmet ve Necip Fazıl gibi en politik şairlerin bile öncelikle bir slogan değil, bir sanat eseri oluşturmak amacıyla yazdıklarını vurguladı. Sloganın tekrarlanabilir olduğunu, sanat eserinin ise biricik olması gerektiğini söyleyerek, şiirin bir amaca hizmet eden araç değil, bizzat amaç olması gerektiğini sözlerinin altını çizdi.

Genç Şairlere Tavsiye: Köklerini Bilmek Zorundasın

Tecrübelerini genç edebiyatçılarla da paylaşan Metin Celâl, bir sanat dalında eser üretecek kişinin kendinden öncekilerin ne yaptığını bilmesinin zorunluluğuna değindi:

“Onları reddetmek için bile bilmek zorundasınız ki tekrar aynı şeyi yapmayasınız.”

Celâl, Türk şiirinin köklerinin Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’den başlayıp, Nâzım Hikmet, Necip Fazıl, Sezai Karakoç, Atilla İlhan ve Can Yücel gibi önemli isimlere uzanan güçlü bir edebi soyağacı olduğunu ve bu zinciri anlamadan çağdaş şiiri kavramanın mümkün olmadığını ifade etti.

Söyleşi sonunda dinleyicilerin sorularını yanıtlayan ve kitaplarını imzalayan Metin Celâl’e, Nilüfer Belediye Meclis Üyesi Furkan Yavuz tarafından günün anısına hediye takdim edildi.