2024’de elektirik kullanımı arttı

Artışın yüzde 80’i yükselen ekonomilerden kaynaklı.

Güneş ve Rüzgâr Yerli Kömür Enerjisini Geçti

Enerji düşünce kuruluşu Ember, Türkiye Elektrik Görünüm Raporuna göre, 2024’te rüzgâr ve güneşten üretilen elektriğin üretimdeki payı yüzde 18’e ulaşarak ilk kez yerli kömürden üretilen elektriği geçti. 2024’te güneşten elektrik üretimi yüzde 39 artsa da Türkiye hala Avrupa’da kömürden elektrik üreten ülkeler arasında lider. Kömürün elektrik üretimindeki payı yüzde 35,6’ya düştü.

Rüzgar ve Güneş Enerjisi Türkiye’nin Güvenliğinin Parçası

Ember Türkiye ve Kafkaslar Lideri Ufuk Alparslan, “rüzgâr ve güneş enerjisinin yerli kömürden elektrik üretiminin önüne geçmesi Türkiye için dönüm noktası. Rüzgâr ve güneş enerjisi artık Türkiye’nin güvenliğinin önemli bir parçası” diyerek enerji bağımsızlığında yenilenebilir enerjinin önemine dikkat çekiyor. Rüzgâr ve güneş enerjisi 2024’de 62 TWh enerji üretse de hala Türkiye’nin COP29’da açıkladığı 2035 yılında yenilenebilir enerji kapasitesini dört katına çıkarma hedefine ulaşabilmesi için yeterli değil. Yatırımların artması, evlerde, tarımda kullanımının artırılması, yapısal konulardaki karmaşık süreçlerin basitleştirilmesi gerekiyor. Kömürden elde edilen elektriğin yüzde 61’i ithal kömürle çalışan santrallerde üretildi.

Veri Merkezlerinin Elektirik Tüketimi 2030’a Kadar İki Katı Artacak

Uluslararası Enerji Ajansı’nın raporuna göre, başta yapay zekâ ve tarımsal görüntüleme gibi çeşitli veri merkezlerinin elektirik kullanımı çok hızlı artıyor. IEA’ya göre veri merkezleri 2030’da 945 terawatt saat kullanacak, yüzde 15’ini yapay zekâ kullanırken, toplam elektirik tüketiminin yüzde 1,5’i veri merkezlerine gidecek. Japonya’nın yıllık elektirik ihtiyacına eşdeğer. ABD, Avrupa ve Çin veri merkezleri toplam tüketimin yüzde 85’inden sorumlu.

Yenilenebilir Enerji Büyüyor

2024’te kürsel yenilenebilir enerjiye 700 gigavat eklendi. Nükleer enerji kapasitesi 2023’e kıyasla yüzde 33 arttı. Doğalgaz arzı da yüzde 2,7 oranında artyarken fosil yakıtlar küresel enerji arzındaki büyümenin yüzde 28’ini oluşturdu. Ulusal enerji Ajansı’na göre “2030’a kadar benzeri görülmemiş bir yenilenebilir enerji artışı yaşanacak.” Çin 5 yılda 5,500 gigawattan fazla yeni yenilenebilir enerji kapasitesi artışı sağlayacak. Rakam AB, Hindistan ve ABD’nin toplam kapasitesine eşdeğer. Enerji kuruluşu EMBER’e göre şu anda küresel elektiriğin yüzde 30’u yenilenebilir enerjiden sağlanıyor. IEA İcra Direktörü Fatih Birol’a göre, “güneş, rüzgâr, nükleer enerji ve elektrikli araçların güçlü yaygınlaşması, ekonomik büyüme ile emisyonlar arasındaki güçlü bağı giderek zayıflatıyor.”

Velhasıl, yenilenebilir enerjilerde Türkiye emin adımlarla ileriliyor. RES, GES ve RES, GES’lerin harcadığı enerji, ortaya çıkan malzeme kirliliği gibi durumla agrivoltik gibi döngüsel yenilenebilir enerji üretimnde yerli teknoloji ve kaynaklara yatırım yapılması gerekliliğini ortaya koyuyor.