Uzaydaki gizemi çözecek 13 deney: İlk Türk Astronot ne yapacak?

Türkiye’nin uzaya ilk defa insan gönderme projesi kapsamında Alper Gezeravcı, 19 Ocak’ta Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) doğru yola çıkacak. Türkiye’nin ilk astronotu Uzay İstasyonu’na giderken orada hangi çalışmaları yapacağı, kaç gün kalacağı ve giderken yanında neler götüreceği merak konusu. İşte detaylar…

Alper Gezeravcı uzaya neler götürüyor?

Alper Gezeravcı, Ax-3 misyonunda İspanyol, İtalyan ve İsveçli astronotlarla birlikte görev alıyor ve Türkiye’yi Uluslararası Uzay İstasyonu’nda temsil edecek. Gezeravcı, yanında Türk bayrağı, aile fotoğrafları ve Yörük kültürüne ait el işçiliği sembolleri götürüyor. Bu eşyalar, Türkiye’nin kültürünü ve değerlerini ISS’de temsil edecek.

Türkiye’nin ilk astronotu Gezeravcı’nın yedek uzay yolcusu olarak ise 1992 doğumlu Tuva Cihangir Atasever belirlendi. Gezeravcı’nın herhangi bir nedenden ötürü uzaya çıkamaması durumunda yolculuğu Atasever gerçekleştirecek. Astronotların eğitim süreci, ABD’nin Texas eyaletinin Houston kentinde yürütüldü. Eğitim sürecinde, astronotlar uzay yolculuğuna hazırlanmak için çeşitli dersler ve eğitimler aldı.

Türkiye’nin ilk astronotunun uzayda yapacağı deneyler

Türkiye’nin İnsanlı İlk Uzay Misyonu kapsamında Alper Gezeravcı, fırlatmanın ardından Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün kalacak ve 13 farklı bilimsel deneye imza atması bekleniliyor. İşte yapacağı deneylerden bazıları…

Uzay araçları için yeni nesil malzemeler geliştirilecek

TÜBİTAK MAM tarafından geliştirilen UYNA ve gMETAL deneyleriyle, yüksek sıcaklıklara dayanıklı, yüksek mukavemetli alaşımların üretilmesi ve kimyasal tepkimesiz koşullarda, katı parçacıklarla akışkan ortamı arasında homojen bir karışımın oluşturulmasına yer çekiminin etkisi araştırılacak.

Uzayda yaşam destek sistemleri incelenecek

• Boğaziçi Üniversitesi tarafından geliştirilen UzMan deneyiyle, dünyada zorlu koşullara adapte olan mikroalg türlerinin yer çekimsiz koşullar altında büyüme ve dayanıklılık testleri gerçekleştirilecek, metabolik değişiklikleri incelenecek, karbondioksit yakalama performansları ve oksijen üretim kabiliyetleri belirlenecek.
• Ege Üniversitesi tarafından geliştirilen EXTREMOPHYTE deneyiyle, uzayda ve yeryüzünde yetiştirilen ve de tuz stresine maruz bırakılan bitkilerde bazı fizyolojik ve moleküler yanıtlar karşılaştırılacak.

Uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki etkileri araştırılacak

• Ankara Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen METABOLOM araştırmasıyla, uzay koşullarının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin ortaya çıkarılması amaçlanıyor.
• Hacettepe Üniversitesi tarafından geliştirilen MİYELOİD deneyiyle, uzay misyonu katılımcılarının maruz kalacağı kozmik radyasyon hasarının immünolojik olarak ölçülmesi ve değerlendirilmesi hedefleniyor.
• Üsküdar Üniversitesi tarafından geliştirilen MESSAGE deneyiyle, uzay görevlerinde bağışıklık hücrelerinden hangilerinin yer çekimi tarafından direkt olarak etkileneceğinin belirlenmesi amaçlanıyor.

Uzayda yenilenebilir enerji kaynakları araştırılacak

• Yıldız Teknik Üniversitesi tarafından geliştirilen ALGALSPACE deneyiyle, uzayda Antarktik ve ılıman bölge mikroalglerinin büyüme verileri karşılaştırılarak, kutup alglerinin uzayda kullanımına yönelik bir çalışma gerçekleştirilecek.
• Aynı üniversite tarafından gerçekleştirilen CRISPR-GEM deneyiyle, uzay görevi sırasında meydana gelen biyolojik ve biyolojik olmayan stresler karşısındaki savunma mekanizmaları anlaşılması ve geliştirilmesi amaçlanıyor.

Uzayda tıbbi uygulamalar incelenecek

• Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerince hazırlanan PRANET deneyiyle, propolisin mikro yer çekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki etkisi araştırılacak.
• Haliç Üniversitesince yapılan VOKALKORD deneyiyle, solunum sistemi fizyolojisi içinde akıllı saat desteğiyle seste meydana gelen frekans değişiminden rahatsızlıkların tespit edilmesi ve yer çekimsiz ortamın etkilerinin insan sesi üzerine etkilerinin araştırılması planlanıyor.
• Nişantaşı Üniversitesince gerçekleştirilecek OKSİJEN SATURASYONU deneyiyle, yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesini hesaplayarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedefleniyor.