MBB’den çarpıcı sokak hayvanları raporu

‘Marmara Bölgesi’ndeki Belediyeler ve Mevcut Durum’ başlıklı rapora göre, büyükşehir belediyelerinde belediye başına ortalama 23,7 veteriner hekim düşerken, belde belediyelerinde ise bu sayının 0,4’te kalması dikkat çekti.

MBB ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’in son MBB toplantısında sokak hayvanlarıyla ilgili rapor hazırlanması talimatı vermesinin ardından üye belediyelerin katılımıyla ‘Sokak Hayvanları Araştırma Raporu’ hazırlandı. Rapor, belediyelerde veteriner hekim istihdamı, barınak sayısı ve imkânları, sokak hayvanı popülasyonu ve ihtiyaçlara ilişkin verileri ortaya koydu. Çalışmaya, Haziran-Temmuz 2024 tarihlerinde Marmara Bölgesi’nden 6 büyükşehir, 5 il, 90 ilçe ve 18 belde belediyesi olmak üzere toplam 119 belediye katılım sağladı. Raporun, alınacak kararların veriye dayalı olması noktasında fayda sağlaması hedefleniyor.

Büyükşehirlerden beldelere belediyelerdeki durum

MBB Veri ve Teknoloji Merkezi tarafından yürütülen araştırma, belediyelerin sokak hayvanlarına yönelik çalışmalarını, sahip oldukları imkânları ve karşılaştıkları zorlukları tespit etmeyi amaçlıyor. Rapora göre, büyükşehir belediyelerinde belediye başına ortalama 23,7 veteriner hekim düşüyor. Belde belediyelerinde ise belediye başına 1 veteriner hekimin bile düşmemesi çarpıcı bir veri olarak öne çıkıyor. 47 belediyenin sağladığı verilere göre tespit edilen sokak hayvanı sayısı ise 322 bin 711. Belediye başına düşen ortalama sokak hayvanı sayısı 6 bin 866, barınaklarda bulunan hayvan sayısı ise 18 bin 726.

Barınaklar ve sokak hayvanlarının tespiti

Barınak durumuyla ilgili cevap veren 107 belediyeden 57’sinin barınağa sahip olduğu, 50 belediyenin ise barınağının olmadığı görüldü. Büyükşehir belediyeleri daha fazla personel ve veteriner hekim istihdam ederken, belde belediyelerinin bu alanda oldukça sınırlı kaldığı tespit edildi. Sokak hayvanlarının tespitine yönelik çalışmalarda ise belediyelerin sadece yarısının aktif olduğu, 47 belediyenin bu konuda araştırma yaptığı belirtildi. Hayvan bakımında ciddi yetersizlikler olduğunu gösteren rapor, araştırma, tedavi odası, barınma ünitesi, ameliyathane, yoğun bakım ünitesi ve rehabilitasyon merkezi gibi imkanların belde belediyelerinde hiç bulunmadığını da ortaya koydu.

Zorluklar ve çözüm önerileri

Raporda belediyelerin veteriner hekim yetersizliği, barınak kapasite eksikliği, finansal zorluklar ve mevzuat kaynaklı zorluklar yaşadığı da dikkat çekti. Araştırmaya katılan belediyelerin öne çıkan çözüm önerileri ise şu şekilde:
*Belediyelerin etkin popülasyon kontrolü ve yönetimi için kısırlaştırma ve aşılamada asgari kriterler belirlenmelidir.
*Sokak hayvanları yönetimi tek elden ve koordineli şekilde yürütülmeli, veteriner işleri müdürlükleri kurulmalıdır.
*Hayvan hastaneleri ve bakımevlerinde çalışan personelin güvenliği için çalışmalar yapılmalıdır.
*Alanda çalışan tüm kurum ve aktörlerin bir araya geldiği ve fikir alışverişinde bulunduğu ortamlar oluşturulmalıdır.
*Belediyelerin sokak hayvanları için bütçeleri artırılmalı, bütçe ayırmayan belediyelerin ise bütçe ayırması sağlanmalı. Sürdürülebilir finansman modelleri geliştirilerek uzun vadeli çözümler üretilmeli ve projelere hibe ve fonlardan destek aranmalıdır.
*Merkezi yönetim, arazi tahsisi ve finansal imkanlar konusunda belediyelere katkıda bulunmalıdır.