Londra Moda Haftası’nda bir ilk, ikinci el kıyafet defilesi

Londra Moda Haftası’nda döngüsel moda akımı başlatıldı. Sürdürülebilir giyimin geleceğinde ikinci el mi var yoksa yapay kumaşlar mı? Londra Moda Haftası bu yıl sirkülerliğe yöneldi. İlk defa ikinci el kıyafetlerden oluşan defileler yapıldı. Sürdürülebilirlik modası tüm dünyayı kasup kavuruyor. Moda endüstrisi de konuya el attı. Tasarımcıların gündeminde giyilebilir teknolojilerden sonra şimdi de ikinci el kıyafetleri yeniden yorumlamak var. Moda endüstrisi küresel karbon emisyonlarının yüzde 10’undan sorumlu. Uluslararası uçuşlar ve deniz taşımacılığından daha fazla. Z kuşağının gözdesi hızlı tekstilin de aslında karbon ayak izinin yüksek olduğu aşikâr.

Dairesel moda

Londra Moda Haftası’nın ilk dairesel etkinliği, eBay ve British Fashion Council işbirliğinde yapıldı. Endless runway adını taşıyan etkinlik, hafif giyim ve hızlı tüketime meydan okuyor. Geçmişten farklı yıllardan kıyafetler bir bütünlük içinde sunularak zamansız moda ve zamanlar arası benzer moda akımlarının ortak noktaları ortaya konuldu. JW Anderson, Simone Rocha gibi son 10 yılın İngiliz modasına yön veren modacılarının ürünleri sergilendi. Benzer bir gösteri Eylül başında New York Moda haftasında Amerikan stilinden esinlenilerek yapılmıştı. Oxfam da Londra Moda Haftası’nda Style For Change adlı dairesel moda gösterisi yaptı.

Biyobazlı moda

Biyoteknoloji, biyoekonominin her geçen gün daha da büyümesini sağlıyor. Biyobazlı modanın küresel öncüsü Patrick Mc Dowell’in biyobazlı kumalardan oluşan tasarımları da sergilendi.

Her yıl üretilen kıyafetlerin yüzde 40’ı satılmıyor

Değişen Piyasalar Vakfı Raporuna göre, düşük ve orta düzey perakendeciler Shein ve Zara’nın sentetik materyalin en büyük kullanıcıları olmasına rağmen Kering ve LVMH gibi lüks perakendecilerin çevreye daha çok zarar verdiği ortaya konuldu. Her yıl üretilen kıyafetlerin yüzde 40’ı satılmıyor.

Moda adaleti

Günümüz modasının stil arayışı ekolojik kaygılarla nasıl uzlaşabilir. Susuz, pamuksuz, petrol polyesterinden temiz tekstile nasıl geçiş sağlanır. Dünya yirmi yıl öncesine ait yüzde 400 daha fazla kıyafet kullanıyor. Hızlı moda yükselirken küresel güneyden üretilen ucuz tekstil kuzeyi giydiriyor. Dünya moda merkezlerinde giyilen modanın çoğu Çin, Hindistan, Vietnam gibi gelişmekte olan ülkelerde üretiliyor. Değer zincirindeki bu coğrafi ve sosyal ayırım modanın çevresel etkilerini gösteriyor. Moda endüstrisi ucuz işgücü ve ucuz doğa sayesinde başarılı oluyor. Bu durum moda endüstrisinin sosyal ve çevresel sorumluluklarını nasıl ihmal ettiğini de ortaya koyuyor.

Soya fasulyesinden kumaş

Modanın geleceği biyobozunur kumaşlar ve giyilebilir teknolojilerde. Geni düzenlenmiş protein lifi giyimden kozmetiğe pek çok alanda en az bitki bazlı plastikler kadar kullanım alanı var. Çevresel etkileri düşük malzeme üretmek bilimin en önemli çalışma konusu. Biyobazlı ürün pazarının en önemli alanlarından biri protein lifleri. Protein lifleri güç ve esneklik sağlıyor, ipek, keratin, kolajen, elastin gibi yüzlerce kullanım alanı var. Kağıt/tekstil/para hepsi onunla yapılıyor. Protein lifi bir tür polimer olup. Pek çok malzeme üretilirken onlara ihtiyaç var. Esneklik, yumuşaklık gerektiren materyaller için protein lifleri kullanılmalı. Gen düzenleme teknolojileri ile protein liflerinin esneklik, dayanıklılık ve yumuşaklık özellikleri geliştirilebiliyor. Çeşitli endüstrilerde kullanılan protein lifi genelde kuzulardan veya kozalardan elde edilen hayvanlardan elde ediliyor. ABrand Teknoloji soya fasulyesinin yan ürünlerinden protein elyafından kumaş üretti. Protein elyafı yüzde 100 geri dönüştürülebilir. Spiber şirketi de mikroplardan protein lifi üretti. Kişiselleştirilmiş protein lifi ile türümüzün ihtiyacı olan pek çok malzeme için devrim niteliğinde bir hammadde. Mikrobiyal fermantasyon işlemiyle üretilen protein lifi kullandığımız pek çok ürünün hammaddesi. Brewed Protein isimli teknoloji ürününü dünyada ilk defa Land Cruiser Prado’nun koltuklarında kullanıldı. Genetik bilgiler, doğal materyaller biyoteknoloji elinde demlenmiş protein plimerleri ortaya çıktı.

İnsan ihtiyaçlarını karşılamak için petrokimyasalların yerine şimdilerde bitki bazlı alternatifler konuluyor. Bilim insanları laboratuvarlarda polimer üretirken doğa da boş durmuyordu. Gezegendeki milyonlarca yıllık yaşam çeşitli moleküler tasarımların da evrimleşmesine tanıklık etti. Sbiper doğada milyonlarca yıldır devam eden protein evrimi sürecini genetik bilimi yardımıyla kopyalıyor geliştiriyor. Brewed Protein ile geleceğin kumaşları tasarlanıyor. Spor ayakkabıların tabanları artık biyoteknoloji laboratuvarlarında demlenmiş proteinlerle oluşturulmuş polimer malzemeden üretilecek.

Velhasıl; küresel ticaretin kıyafetleri değişiyor, dönüşüyor. Giyilebilir teknolojiler insan türünü giydirirken, çevreyi de koruyacak teknolojiler geliştiriyor.