Kıyamete en dayanıklı ülkeler: Yeni Zelanda, İzlanda

Yaz boyu dünyanın zenginlerinin kıyamet sığınaklarını tartıştık. Soylu zenginlerin yerin yedi kat altındaki yaşam sığınaklarından hayata tutunurken insanlık kendini nasıl muhafaza edebilir. Anglia Rustin Üniversitesi’nden bilim insanlarına göre, iklim değişikliği marjinal ve azınlık toplulukları orantısız şekilde daha çok etkiliyor. İklim değişikliğinden daha az etkilenecek ülkeler var mı? Soruyu değiştirelim iklim değişikliğinin etkilerine daha dayanıklı ülke veya bölgeler var mı? Coğrafi avantajlar gibi üç ana başlıkta ülkeler incelendi. Kıyametten kaçmak için en ülkeler, “Yeni Zelanda, İzlanda, Birleşik Krallık, Avustralya ve İrlanda.” Makaleye göre kıyamet gününden en az etkilenecek ülkelerin ortak özellikleri; nüfusun azlığı, tarım arazilerinin büyüklüğü ve denizlere doğrudan erişim, yenilenebilir enerji potansiyelleri, yoğun nüfuslu diğer kara parçalarından izole olmaları onları aynı zamanda yeniden başlangıcın “can kurtaran botu yapıyor.” İzole ülkeler komşuların ekonomik ve toplumsal istikrarsızlığından daha az etkilenmeleri temelde koruyucu bir unsura dönüşüyor. Memleketin her köşesi Cennet diyenlere kötü haber Türkiye liste dışı.

Kıyamette hayatta kalacak ülkeler

Küresel bir iklim kaosunda hayatta kalma potansiyeli yüksek ülkelerden, Danimarka, İsveç, Norveç aynı zamanda İklim Değişikliği Performansı Endeksi’ne göre de en iyi ülkeler. Söz konusu ülkeler, yenilenebilir enerji oranı, sera gazı emisyonlarını düşürme ve enerji verimliliği kriterlerinin toplamındaki yüksek puanlarıyla dünyanın en iyi performansına sahip ülkeler. Kıyametten en az etkileneceği öngörülen ilkeler ironik şekilde iklim azaltma politikaları konusunda çok başarılı değiller.

Listedeki en ilginç ülke Japonya; deprem ve tsunami gibi doğal afetlerin sıklığı çok yüksek olan ülke iklim değişikliğinden en çok etkilenen dördüncü ülke. Notre Dame Küresel Uyum Girişimi’ne Japonya iklim değişikliğinin etkilerine karşı en çok önlem alan ve çaba gösteren ülke. Afrika, Orta Doğu, Güney Amerika Akdeniz Çanağı en çok etkilenen alanlardan. Makaleye göre; iklim değişikliğinden tam olarak korunmak mümkün olmasa da mevcut durumda göçülecek en iyi yer İskandinav ülkeleri.

İklim fonu zenginlere

COP29 yaklaşırken gözler iklim finansmanının nasıl sağlanacağında. Yoksulların en büyük koruyucusu Antonio Guterres, “yoksulların iklim felaketiyle başa çıkmak için çaresizce mücadele vermelerinin bir utanç olduğunu” söylüyor. Bugüne kadar iklim eylemine yaklaşık 4,8 trilyon dolar aktarıldı, yüzde 75’ü yüksek gelirli ülkelere gitti.

İklim projelerinin sadece yüzde 95’i başarısız

Potsdam İklim araştırma Enstitüsü’nden Annika Stechemesser koordinasyonundaki bir bilim ekibi 41 ülkede 1998 ile 2022 yılları arasında 25 yılda uygulanan 1500 iklim politikasını değerlendirildi. İçlerinden sadece 63 tanesinin başarılı olduğu, toplamda 1,8 milyar metrik ton CO2 emisyon azaltımı sağladığı ortaya çıktı. Yapay zeka kullanılarak yapılan çalışmanın kurgusu “farklılıklardaki farklılıklar” ile “binalar, elektrik, endüstriler ve ulaşım” sektörleri üzerindeki etkiler incelendi.

2050’ye kadar sıcaklık nedeniyle 21 milyon insan ölecek

İklim felaketiyle mücadelede yatırım yapılması gereken en önemli alan insan sermayesi ve sağlığına yatırım yapmak. Dünya Bankası İnsan Sermayesi Projesine göre, iklim değişikliğinin yaşam döngüsü üzerine etkileri; bebeklere anne rahminden başlayarak olumsuz etkileri olur, ölüm oranı artar, bebekler ve çocuklar arasında kalıcı bilişsel ve eğitimsel gerilemelere neden olur. 2050’ye kadar yüksek sıcaklıklar nedeniyle 21 milyon fazla insan hayatını kaybedecek.

İklim felaketi eğitimi aksatıyor

İklim şokları okul çağındaki çocukların eğitimini aksatır yaşam boyu fırsatsızlıklara mal olur. Mozambik’teki bir sel felaketi bir yılda 500 okulu yok etti. 2022’den beri dünyada 400 milyon öğrenci aşırı hava olayları nedeniyle okul kapatması yaşadı. Son 60 yılda artan sıcaklıklar sıtma için geçiş sezonu ABD’de yüzde 32, Afrika’da yüzde 14 uzadı. Her bir derece sıcaklık artışının 65 yaş ve üzerindeki insanların ölüm oranlarında artışlara neden oluyor. Güney Kore’de dış mekân hava kirliliği yaşlı kadınların bilişsel işlevini azalttığı ortaya çıktı.

Velhasıl, bundan sonra gezegen bize gün yüzü göstermeyeceğe benziyor. Tarımımıza, toprağımıza, işimize, gücümüze en önemlisi de aklımıza mukayyet olmamız elzem, benden söylemesi.