Hadi gelin ayakkabı numaramızı küçültelim

İnsanlığın hayatta kalabilmesi için acilen yeni bir ekonomik çerçeveye ihtiyaç var. 1937’de ABD Başkanı Franklin Roosevelt Eyaletlere yazdığı bir mektupta; “toprağını yok eden ulus, kendini yok eder” demişti. Gezegenin beş temel unsuru; toprak, su, ateş(enerji), hava, uzay. Tüm yaşam formlarını besleyerek yeniden gezegenin çalışma prensibini onarabilir, müreffeh bir ekonomi yaratılabilir.

Dünyanın İşleyişi Değiştirilmeli

Geleneksel ekonomik modellerin her biri insanı yaşadığı yerden bağımsız olarak ele aldığı için doğal kaynak olarak tanımlanan iktisadi unsurun yönetiminde sorunlar ortaya çıkmış, gezegenin elverişliliğin temeli olan dokuz unsurda yıkıcı eşiklerin aşılmasına neden olmuştu. Johan Rockström ve ekibi tarafından yapılan bir çalışmaya göre, Çevresel Sağlık Endeksini ölçümlenmesi, bakanlıkların beş temel unsur etrafında planlanması sorunu çözebilir. Yeni vergi modelinin çevresel etki ve yeşil dönüşümü temel alarak planlanması, meslek okulları, bilime hazırlayan eğitim kurumlarının programlarının da gezegenin çalışma disiplinini etkileyen unsurlar gözetilerek programlar yapılmalı.

Forbes’a göre yapay zekâ 2026’ya kadar toplam enerjinin yüzde 6’sını kullanacak. Bitcoin gibi uygulamalar İskandinavya kadar su kullanıyor, dünya şu anda AI’nin yüksek enerji ihtiyacını sübvanse ediyor. COP Konferansları bundan sonra bahsedilen unsurlar çerçevesinde programlanmalı, savunma bütçelerinde yüzde 10 kısılmalı. Dünyadaki her insan ve kurum 5 temel unsurla olan bağlantısı gözden geçirmeli ve gezegenin kaderini değiştirebilmek için yaşam maliyetini düşürmeli.

Velhasıl bildiğimiz, kolayımıza gelen yaşam şekilleri ve yönetim modelleri ile artık uygarlık/hayat yönetilemez. Tez elden değişmek dönüşmek zorundayız. Yürüdüğümüz her toprak parçası, aldığımız her nefes, yudumladığımız her damla su yarın hesap soracak. Ayakkabı numaramızdan başlayalım, daha küçük adımlar, daha az sesli çığlıklar başlamak için yeterli.