Denge, doğanın altın kuralıdır

Bu hikaye, Çin’de 1950’li yıllarda yaşanan ve ekosistem dengesi üzerinde trajik sonuçlar doğuran bir olayla ilgilidir: Büyük Serçe Kampanyası (Dört Zararlıların Yok Edilmesi Kampanyası).

Çin lideri Mao Zedong, 1958 yılında “Büyük İleri Atılım” politikasıyla ülkeyi hızla sanayileştirmeye ve üretimi artırmaya odaklandı. Bu süreçte “Dört Zararlıların Yok Edilmesi Kampanyası” başlatıldı. Kampanyanın hedefi sıtma ve hastalık taşıyan fareler, sivrisinekler, sinekler ve serçeler gibi zararlı olarak görülen canlıların yok edilmesiydi.

Serçelerin Öldürülmesi

Serçeler, özellikle çiftçilerin tarlalarındaki tahılları yediği düşünülerek düşman ilan edildi. Halk, bu kuşları öldürmek için ellerine sopalar, taşlar ve sapanlar aldı. Serçeleri korkutup sürekli uçurmaya zorlayarak yere inmelerini engellediler; kuşlar yorgunluktan düşüp öldüler. Bazı köylerde serçeler toplu halde itlaf edildi ve milyonlarca serçe öldürüldü.

Ekolojik Çöküş ve Çekirge Felaketi

Serçelerin ekosistemde önemli bir rolü vardı. Tahıl tüketiyor olsalar da, aynı zamanda çekirge ve böceklerin en büyük doğal avcılarıydılar. Serçeler yok olunca, tarım arazileri kısa sürede çekirgelerin istilasına uğradı. Çekirge sürüleri, tarlaları hızla tüketerek korkunç bir kıtlığa neden oldu. Bunun sonucunda milyonlarca insan açlık çekti ve çok sayıda ölüm yaşandı.

Doğaya Müdahale Etmenin Bedeli: Serçe Katliamı ve Çekirge Felaketinden dersler

Doğaya karşı ne zaman kazanabileceğimizi düşündük, hep kaybettik… 1958’de Çin’de milyonlarca serçe, zararlı ilan edilerek yok edildi. Ancak serçeler sadece tahıl yemiyordu; aynı zamanda tarlaları çekirge istilasından koruyordu. Serçelerin yok edilmesi, ekosistem dengesini alt üst etti ve büyük bir kıtlığa yol açtı.

Denge, doğanın altın kuralıdır.

Bu olay bize doğanın dengesine saygı göstermenin ne kadar hayati olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Her türün ekosistemde bir görevi var, küçücük bir değişim bile büyük yıkımlara neden olabilir.

Biyoçeşitliliği korumak, geleceği korumaktır.

Doğaya dost kararlar almak, her canlıyı korumak zorundayız. Unutmayın, serçeler giderse çekirgeler kalır…

“Küçük sandıkların ne kadar büyük olduğunu, onları kaybettiğinde anlarsın.”

Bu olay, doğanın dengesine müdahale etmenin nasıl beklenmedik ve yıkıcı sonuçlara yol açabileceğinin en çarpıcı örneklerinden biri olarak tarih kitaplarında yer aldı. Serçelerin öldürülmesinin yanlış bir karar olduğu kısa sürede anlaşıldı ve Çin hükümeti serçe itlafını durdurmak zorunda kaldı. Ancak bu felaket, doğa ve biyoçeşitliliğin önemine dair insanlara acı bir ders verdi.

Ekosistemlerin her halkası, zincirin bütünlüğü açısından hayati bir öneme sahiptir. Doğal dengeyi bozduğumuzda, beklenmedik felaketlerle karşı karşıya kalırız.