BTÜ’de Psikoloji Zirvesi
Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) tarafından düzenlenen BTÜ Konuşmaları programının bu haftaki konuğu, Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan oldu.
BTÜ Mimar Sinan Yerleşkesi’nde gerçekleşen ve öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği programda Tarhan, yapay zekânın, sosyal medyanın ve dijital bağımlılığın insan psikolojisi ve toplumsal yapı üzerindeki etkilerini mercek altına aldı.
“Yapay Zekâ Bilinçli Değil, Ergenlik Öncesi İçin Büyük Tehlike”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, yapay zekânın insanlık tarihinde matbaanın bulunmasına benzer bir küresel kırılma yarattığını belirtti. Ancak Tarhan, yapay zekânın bir bilinç taşımadığı konusunda uyararak, yanlış kullanıma dikkat çekti:
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Yapay zekâ bilinçli bir varlık değil. İnsandan daha fazla şey biliyor olabilir ama bir insan olamaz. Eğer ona bir anne, baba gibi davranırsanız sizi yönetir; liderlik sizde olursa size hizmet eder” dedi.
Tarhan, özellikle ruhsal kırılganlık yaşayan kişilerde yapay zekânın psikoza yol açabileceği uyarısında bulundu ve ergenlik öncesi döneme dikkat çekti: “Zihinsel olgunluğu olmayan kişilerde aşırı bağlanma halüsinasyon benzeri etkiler yaratabiliyor. Ekran maruziyeti 13 yaş öncesi için sınırlandırılmalı ve haftada bir gün ailece dijital detoks yapılmalı.”
Dijital bağımlılığın beyinde madde bağımlılığıyla aynı haz mekanizmasını tetiklediğini belirten Prof. Dr. Tarhan, artan hazcılığın yaşam amacını zayıflattığını ve bunun da yalnızlık, mutsuzluk ve aile yapısındaki bozulmayı tetiklediğini söyledi.
Tarhan, yalnızlığın artık uluslararası kuruluşlarca geleceğin en büyük toplumsal tehlikesi olarak tanımlandığını vurgulayarak, aile yapısındaki küresel dönüşüm verilerini paylaşarak; “İlk beş yıldaki boşanma oranı yükseliyor. Evlilik dışı doğum ve tek ebeveynli aile sayısı artıyor. Bir toplumu bozmak isteyenler önce kültürel ve psikolojik savaşla başlar. Bu nedenle kültürümüze ve aile yapımıza sahip çıkmalıyız” dedi.
Yapay Zekâ Terapist Olamaz, Sadece Aracıdır
Yapay zekâ destekli terapi tartışmalarına da değinen ünlü psikiyatrist, terapinin özünün bilinçli bilgi seçimi olduğunu belirterek, yapay zekânın muayene edemeyeceğini ve beyin kimyasını değerlendiremeyeceğini söyledi. Tarhan, yapay zekânın sadece terapistin işini kolaylaştıran bir aracı olabileceğini ifade etti.
BTÜ Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar, program sonunda Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a teşekkür plaketi takdim etti.