AYM’den isim değişikliği kararı

Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan bir karara göre, Danimarka’da yaşayan “Seher” isimli bir kişi, iki ülke arasındaki isim farklılığı nedeniyle sorun yaşadığını belirterek Türkiye’de adının değiştirilmesi için dava açtı. Ancak, Çorum 4. Asliye Hukuk Mahkemesi, davayı reddetti. Mahkeme, tanıkların davacının yeni ismiyle hitap edilmesini istediğini ve sosyal yaşamında isim farklılığından kaynaklanan bir sorun yaşamadığını belirterek, talebin hukuki bir gerekçeye dayanmadığını ifade etti.

Davacının istinaf başvurusu üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi, yerel mahkemenin kararını hukuka uygun buldu ve başvurunun reddine karar verdi.

Bunun üzerine davacı, hak ihlali iddiasıyla AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.

Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Bu nedenle, davanın yeniden değerlendirilmesi için karar örneğini yerel mahkemeye göndermeye karar verdi.

AYM’nin kararında, kişilerin isminin korunması ve kamu düzenini bozmadığı müddetçe değiştirilmesine imkan tanınması yönünde devletin pozitif yükümlülükleri bulunduğu bildirildi.

İsim değişikliği taleplerinde, idari ve yargısal makamların “kişisel yarar ile kamu menfaatleri arasında adil bir denge kurması gerektiği” vurgulandı. Kararda, nüfus kayıtlarının temel işlevinin kişilerin resmi makamlar önünde tanınmasını sağlamak olduğu belirtilerek, bu tanınmanın ulusal değil uluslararası tüm işlemlerde de sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesinin kamusal makamların görevi olduğu ifade edildi.

Başvurucunun Danimarka‘da ismini değiştirmesi sonucu, iki ülkeye ait kimlik ve belgelerindeki isim farklılığının resmi işlemlerinde sorun yaratabileceğine dikkat çekilen kararda, yargı makamlarının bu durumu “kişisel menfaat ile kamusal menfaat” gözeterek değerlendirmediği belirtildi.

Yüksek Mahkemenin kararında, “İsim değişikliği konusunda çatışan menfaatlerin dengelenmesine yönelik somut başvuru özelinde değerlendirme yapılmaması ve ret kararının anayasal güvenceleri gözeten ilgili ve yeterli gerekçe içermemesi nedeniyle özel hayata saygı hakkı yönünden devletin pozitif yükümlülüklerinin yerine getirilmediği kanaatine varılmıştır. Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir.” denildi.