Alışılagelmiş kurallar yıkılıyor iş dünyası bu tufanı görmeli

Nurdoğan ARSLAN ERGÜN

Bugün dünyanın büyük bir değişimden geçtiğini vurgulayan Türk Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Orhan Turan, bir yandan öngörülmesi zorlaşan küresel çaptaki gelişmeler ve ekonomik dalgalanmalarla, diğer yandan hızlanan dijital dönüşüm ve artan sosyal farkındalıkla alışkanlıkların değiştiğini söyledi.

Turan, “Alışılagelmiş, kurallar yıkılıyor, yenilik tufanı her zamankinden şiddetli bir şekilde hayatımızı değiştiriyor. Durum böyleyken, bu kural yıkıcı ve oyun kurucu değişim gücünün iş dünyasındaki yansımalarını görmeli, tüm adımlarımızı ona göre atmalıyız” dedi.

TÜSİAD Kurumlarda Girişimcilik Çalışma Grubu tarafından hazırlanan “Kurumlarda Girişimcilik ile Değer Yaratmak–Kurumlarda Girişimcilik Yönetimi ve Yöntemleri” başlıklı raporun tanıtım toplantısında konuşan Turan, günümüzde kalıcılığı hedefleyen, rekabet gücünü korumak isteyen şirketlerin, kurum kültüründen iş modeline kadar tüm unsurları, değişimlere uyum sağlayacak şekilde gözden geçirmesi ve esnek tutması gerektiğini belirtti.

“Siri bir girişim örneği bunu çoğumuz bilmiyor”

Yıllar boyunca birçok şirketin, sahip olduğu kurumsal süreçleri ve bu süreçlerin getirdiği kurum kültürünü sarsılmaz ve değişmez bir değer olarak koruduğunu dile getiren Turan, “Günümüzde ise kalıcılığı hedefleyen, rekabet gücünü korumak isteyen şirketlerin, kurum kültüründen iş modeline kadar tüm unsurları, değişimlere uyum sağlayacak şekilde gözden geçirmesi ve esnek tutması kaçınılmaz.

Şirketlerin kalıplaşmış süreçlerini gözden geçirmesi ve yeniliği kucaklamasında en önemli araçlardan birisi de hiç kuşkusuz ki girişimcilik” dedi. Dünya devi şirketlerin de her geçen gün girişimlere olan yatırımlarını artırdığına dikkat çeken Turan, şöyle devam etti: “Girişimlerle iş birliklerinden doğan teknolojileri, günlük hayatlarımızda sıkça kullanıyoruz. Yatırımcı şirketlerin isimleri ezbere bilinirken ve ürünleri yaygın şekilde kullanılırken, perdenin ardındaki yenilik öncüsü girişimler fark edilemeyebiliyor. Pek çoğumuzun kullandığı Siri uygulamasının, dünya devi Apple tarafından 2010 yılında satın alınan bir girişimin ürünü olması, tam da bu noktada verilebilecek bir örnek.”

“Girişimcilikle rekabet değil birlikte yol alan kazanacak”

Söz konusu girişimlerle iş birliklerinden doğan teknolojilerin, günlük hayatta sıkça kullanıldığını hatırlatan TÜSİAD Başkanı Turan, “En iyi mühendislere sahip de olsanız, pazarın hâkimi de olsanız, yenilik bazen bir girişim ekibinin ellerinden çıkar gelir ve köklü kurumunuzun tüm ürünlerine sirayet eder.

Dünyada sayısız örneği olan ‘kurum ve girişim’ iş birliği ile ortaya çıkan inovasyonları takip etmek, kurumlarımızı da inovasyon konusunda dünya ile yarışır hale getirmek gerekiyor” yorumunu yaptı. İnovasyon yolculuğunda girişimcilerin başrol oyuncuları arasına katıldığını ifade eden Turan, bu nedenle kurum ve girişimlerin birlikte var olduğu bir ekosistem hedeflediklerini anlattı. Turan, “Geleceğin söz sahibi şirketleri, girişimlerle rekabet edenler değil, birlikte yol alanlar olacak” vurgusu yaptı.

“Kurumlar girişimcilik kültürünü benimsemeli”

Dünyaya yenilikçi çözümler sunan girişimleri yetiştiren güçlü bir ekosistemi Türkiye’de inşa etmeyi, tüm paydaşların ortak görevi olarak gören Orhan Turan, “Bu hedefle TÜSİAD olarak biz de girişimcilik konusundaki çalışmalarımızı yıllar içinde çeşitlendirdik.

Bir yandan Türkiye’deki girişimcilik ekosistemini derinlemesine incelerken, diğer yandan iş dünyasında kurumların girişimciliği ve inovasyon kültürünü daha fazla benimsemesi için çalışıyoruz” dedi. Turan, hazırlanan raporla, geleneksel iş yapış şekillerinin gözden geçirildiği, açık ve şeffaf kurum içi süreçler yaratılması için şirketleri teşvik etmeyi amaçladıklarını aktardı.

Türkiye’de ekosistem büyüyor

TÜSİAD tarafından hazırlanan rapora göre, Türkiye’nin girişimcilik ve inovasyon ekosistemi son yıllarda hızlı bir gelişme sürecine girdi. 2022 yılında İstanbul en çok melek ve girişim sermayesi yatırımı alan Avrupa şehirleri arasında altıncı sırada yer aldı. Türkiye, Avrupa süper liginde yedinci, MENA bölgesinde ise üçüncü sıraya yükseldi.

2022’de tüm zamanların rekoru kırılarak gerçekleşen 300 melek ve girişim sermayesi yatırımının hacmi önceki yıla göre yüzde 26 büyüyerek 825 milyon dolar seviyesine ulaştı. Ekosistemde 300 yatırımcıdan 116’sının şirket ya da kurumsal risk sermayesi sahibi olduğu görüldü. 2023 verilerine göre, Türkiye’de 47 kurumun kurum içi girişimcilik ve açık inovasyon programı yürüttüğü bilgisi raporda yer aldı.

“Yerli aracı kurumlara ihtiyaç var”

Açılış konuşmasını TÜSİAD Kurumlarda Girişimcilik Çalışma Grubu Başkanı Bilge Kalpaklıoğlu Eyilik’in yaptığı TÜSİAD Kurumlarda Girişimcilik Çalışma Grubu tarafından hazırlanan “Kurumlarda Girişimcilik ile Değer Yaratmak– Kurumlarda Girişimcilik Yönetimi ve Yöntemleri” raporu tanıtım toplantısında, ‘Kurumlarda Girişimcilik Dönüşümü Üzerine: Dün, Bugün ve Yarın’ konulu bir de panel yapıldı.

Moderatörlüğünü TÜSİAD Kurumlarda Girişimcilik Çalışma Grubu üyesi Metin Salt’ın yaptığı oturumda; Allianz Türkiye İnovasyon Ofisi Müdürü Hümeyra Boztunç, Driventure Genel Müdürü İlknur İlkyaz Gül ve Ankara TEKMER CEO’su İmran Gürakan, birer sunum yaparak kurumlarındaki girişim ekosistemini anlattılar. Panelde yaptığı konuşmada, yabancı aracı kurumların gelerek Türk girişimlerini Türk şirketlerine pazarladığını söyleyen Metin Salt, yerli aracı kurumlara ihtiyaç olduğuna işaret etti.